महेंद्रसिंग धोनी मराठी माहिती | MS Dhoni Information in Marathi

MS Dhoni Information in Marathi : जरी बरेच खेळ भारतात खेळले जातात, परंतु क्रिकेट इतर खेळांपेक्षा अधिक पसंत केले जाते. अनेक महान क्रिकेटपटूंनी भारतात जन्म घेऊन भारतीय क्रिकेटला उंचावर नेले आहे.

महेंद्रसिंग धोनी त्या महान खेळाडूंपैकी एक आहे. त्याला एमएस धोनी म्हणूनही ओळखले जाते. मी तुम्हाला या पोस्ट मध्ये महेंद्रसिंग धोनी बद्दल मराठी माहिती देणार आहे.

महेंद्रसिंग धोनी मराठी माहिती – MS Dhoni Information in Marathi

तारुण्यातील क्रिकेट विश्व

महेन्द्रसिंग धोनीचा जन्म ७ जुलै १९८१ रोजी राची, बिहार येथे झाला. महेन्द्र आपल्या परिचितांमध्ये एम. एस. डी. माही ह्या टोपणनावानं ओळखला जात असे. महेन्द्र लहान असतांना त्याचे आई वडील उत्तराखंड येथून राचीला स्थलांतरित झाले. त्याचे वडील-पान सिंग ‘मेकॉन’मध्ये ज्युनिअर मॅनेजमेंटमधील पदावर कार्यरत होते.

धोनीला जयंती गुप्ता ही बहीण आणि नरेंद्र धोनी हा भाऊ आहे. शाळेत असताना महेन्द्र बॅडमिंटन आणि फूटबॉल खेळत असे. शाळेच्या फूटबॉल संघाचा तो गोलकीपर होता. शाळेच्या फूटबॉल प्रशिक्षकांनी त्याला स्थानीय क्रिकेट क्लब मध्ये क्रिकेट खेळण्यास पाठविले.

तो आधी क्रिकेट खेळला नसला तरीही त्याच्या क्षेत्ररक्षणातील कौशल्याचा शालेय संघावर प्रभाव पडला लवकरच माही कमांडो क्रिकेट क्लबमध्ये नियमित क्षेत्र-रक्षण करू लागला. १९९५ ते १९९८ ह्या काळात त्याने क्षेत्र-रक्षणात प्रगती दाखवली. माहीने खरगपूर रेल्वे स्थानकावर २००१-२००३ मध्ये ‘ट्रेन टिकीट चेकर’ म्हणून काम केले.

क्रिकेटचे सुरुवातीचे दिवस

धोनीने रणजी ट्रॉफीमधील पदार्पण बिहार संघाकडून १९९९-२००० च्या मोसमात १८ वर्षाचा असतांना केले. पदार्पणाच्या सामन्यात त्याने आसामच्या संघाविरुद्ध ६८ धावा काढल्या. पाच सामन्यांमध्ये त्याने २८३ धावा केल्या. २०००-२००१ मध्ये माहीने बंगालविरुद्ध पहिले शतक केले.

दमदार फटकेबाजीमुळे लवकरच महेन्द्रने एक ओळख निर्माण केली. २००३-२००४ च्या हंगामात भारत-अ संघाकडून खेळण्यासाठी झिंबाब्वे आणि केनिया दौऱ्यासाठी धोनीची निवडझाली. क्षेत्र-रक्षक म्हणून असलेली ओळख त्याने ह्या दौऱ्यात कायम ठेवली. मालिकेतील त्याच्या उत्तम खेळामुळे त्या वेळेचा भारतीय संघाचा कप्तान सौरव गांगुली आणि रवि शास्त्रीचे त्याच्याकडे लक्ष वेधले गेले. परंतु राष्ट्रीय संघामध्ये त्याची निवड मात्र झाली नाही.

एक–दिवसीय क्रिकेटमधील कारकीर्द

बांगलादेशमधील मालिकेत अपयश आल्यानंतर पाकिस्तानमध्ये होणाऱ्या एक-दिवसीय मालिकेकरिता माहीची निवड झाली. मालिकेतील दुसऱ्या सामन्यात महेन्द्रने १४८ धावा रचल्या. ही धावसंख्या तोपर्यंत इतर भारतीय क्षेत्ररक्षकाला उभारता आली नव्हती. त्यानंतर माहीने श्रीलंकेविरुद्ध नाबाद १८३  धावा केल्या. त्याच्या कामगिरीमुळे त्याला मालिकावीर घोषित करण्यात आले.

 नंतर २००६ साली पाकिस्तानविरुद्ध धोनीने उत्तम कामगिरी केली आणि आय. सी. सी. च्या सर्वोत्तम एक दिवसीय खेळाडूंच्या यादीत वरच्या क्रमांकावर तो स्थानापन्न झाला.

२००७ मधील विश्वचषकात भारताचा खेळ तितकासा प्रभावी नव्हता आणि धोनीलाही विशेष प्रभाव पाडता आला नव्हता. विश्वचषकातील निराशाजनक खेळीनंतर आयर्लंडमध्ये दक्षिण आफ्रिकेविरुद्ध होणाऱ्या आणि त्यानंतरच्या भारत इंग्लंड सात एक दिवसीय सामन्यांच्या मालिकेकरीता महेन्द्रची उप-कर्णधार म्हणून निवड झाली.

धोनीने अनेक सन्मान पुरस्कार ही मिळवले. २००८ मध्ये आय सी सी वन डे प्लेअर ऑफ द इयर अवॉर्ड मिळवणारा महेन्द्र हा पहिला भारतीय फलंदाज आहे. राजीव गांधी खेल रत्न पुरस्कार तसेच २००९ मध्ये भारताचा चौथा सर्वोच्च नागरिक आणि विस्डनच्या प्रथम ड्रीम टेस्ट इलेव्हनमध्ये कर्णधार असे सन्मान धोनीच्या नावावर आहेत.

पद्मश्री पुरस्कारानेही महेन्द्रसिंग धोनीचा गौरव केला गेला आहे. धोनीच्या नेतृत्वाखाली भारताने २८ वर्षानंतर एक दिवसीय विश्वकपावर पुन्हा एकदा शिक्कामोर्तब केले. २०२३ मध्ये धोनी कर्णधार असतांना भारताने प्रथमच चॅम्पियन्स ट्रॉफी जिंकली.

आय. सी. सी. चे सर्व चषक मिळवणारा महेन्द्रसिंग धोनी हा पहिला कर्णधार आहे. २०१४ मध्ये कसोटी सामन्यातून निवृत्ती घेतल्यानंतर क्रिकेट विश्वामध्ये धोनीचे चाहते स्तब्ध आणि काहीसे निराश झाले होते. १४ जुलै २०१८ रोजी माही १०००० धावा करणारा दुसरा क्षेत्ररक्षक बनला.

खेळाची शैली

धोनी उजव्या हाताने खेळणारा फलंदाज आणि यष्टीरक्षक आहे. भारतीय ज्युनिअर संघ आणि भारत ‘अ’ संघाकडून खेळत असतांना यष्टीरक्षणाकडून कर्णधार होणाऱ्या खेळाडूपैकी धोनी एक आहे. दिनेश कार्तिक, अजय रातरा आणि पार्थिव पटेल महेन्द्रने दाखवलेल्या मार्गावर वाटचाल करत राहिले आणि त्यांना यशही आले.

सुरुवातीच्या काळात तिरंगी (त्रिदेशीय) शृंखला सामन्यांमध्ये पाकिस्तान – अ संघाविरुद्ध गौतम गंभीरच्या साथीने माहीने ऑगस्ट २००४ मध्ये अनेक शतकी धावा केल्या. त्याच वर्षी महेन्द्रला भारताच्या राष्ट्रीय संघामध्ये प्रवेश दिला गेला.

धोनी दणकट बॉटम हॅन्ड ग्रीप आणि बॅकफूटवरील कुशल खेळासाठी प्रसिद्ध आहे. जलद गतीने त्याची बॅट गोलंदाजावर तुटून पडते. इनसाईड एजिंग हा ही धोनीच्या शैलीमधील प्रभावी ठसा आहे.

२००५ साली पाकिस्तान विरुद्ध पाचव्या एक दिवसीय सामन्यात महेंद्रने १४८ धावांची कौतुकास्पद संख्या धाव फलकावर रचली. भारताच्या कुठल्याही यष्टीरक्षकाने केलेल्या धावांमधे हा सर्वोच्च आकडा आहे. त्याच वर्षी श्रीलंकेविरुद्ध नाबाद १८३  धावा करून धोनीने स्वत:चा विक्रम तर मोडलाच परंतु एक दिवसीय सामन्यात दुसऱ्या डावात रचलेल्या सर्वोच्च धावसंख्येचा नवा विक्रमही प्रस्थापित केला.

मर्यादित षटकांच्या सामन्यात मिळवलेल्या यशाने महेन्द्रचे स्थान भारताच्या कसोटी संघामध्ये निश्चित झाले आणि २००५-०६  च्या शेवटी झालेल्या एक दिवसीय सामन्यांमध्ये केलेल्या आक्रमक आणि यशस्वी प्रदर्शनामुळे धोनीला आय. सी. सी. च्या एक दिवसीय क्रमवारीत प्रथम क्रमांकाचा फलंदाज म्हणून स्थान मिळाले.

परंतु त्यानंतर धोनीची कामगिरी समाधानकारक नव्हती आणि २००६ मध्ये आय सी सी चॅम्पियन्स ट्रॉफी, डी एल एफ कप आणि द्विपक्षीय मालिकेमध्ये दक्षिण आफ्रिका आणि वेस्ट इंडिज विरुद्ध भारताने सामना गमावला.

२००७ च्या सुरुवातीला दक्षिण आफिक्रा आणि वेस्ट इंडिज विरुद्ध धोनीच्या कामगिरीचा आलेख उंचावत असल्याची बातमी खोटी ठरली. भारताचा संघ २००७ च्या विश्व चषकात पहिल्याच फेरीत बाद झाला. परंतु विश्वचषकानंतर धोनीला द्विपक्षीय एकदिवसीय शृंखलेत बांगलादेश विरुद्ध मालिकावीर घोषित करण्यात आले. त्यानंतर  २००७ मध्ये इंग्लंड दौऱ्यासाठी महेन्द्रला संघाचा उप-कर्णधार बनवण्यात आले.

विश्वकप २०११

२०११  मधील विश्वचषकाची सुरुवात बांगलादेशचा पराभव करून भारताने चांगली केली. आयर्लंड, नेदरलॅन्ड आणि वेस्ट इंडिजचा ही पराभव केला. दक्षिण आफ्रिकेने भारतावर विजय मिळवला. परंतु पाकिस्तानवर विजय मिळवणे भारताला शक्य झाले. मुंबईमध्ये श्रीलंकेविरुद्धच्या अंतिम सामन्यात धोनीने ९१  धावा केल्या आणि विजय खेचून आणला. महेंद्रसिंग धोनीला सामनावीर पुरस्कार मिळाला.

टेस्ट कारकीर्द

श्रीलंकेविरुद्ध यशस्वी खेळी खेळल्यानंतर धोनीने डिसेंबर २००५ मध्ये दिनेश कार्तिकची निवड कसोटी यष्टीरक्षक म्हणून केली. त्या सामन्यात धोनी खेळपट्टीवर आला तेव्हा संघ १०९  धावांवर ५ गडी गमावून संघर्ष करत होता. परंतु धोनीने आक्रमक खेळाचे प्रदर्शन केले. दुसऱ्या कसोटी सामन्यात अर्धशतक केले आणि ४३६ धावांचे लक्ष्य श्रीलंकेपुढे ठेवून भारताने श्रीलंकेचा संघ २४७ धावात गारद केला.

भारताने जानेवारी-फेब्रुवारी २००६ मध्ये पाकिस्तानचा दौरा केला. धोनीने दुसऱ्या कसोटीमध्ये शतक ठोकले. धोनी आणि इरफान पठाणने भारताला सुरक्षित ठिकाणी नेऊन ठेवण्यासाठी प्रयत्नांची पराकाष्ठा केली. फॉलो ऑन टाळण्यासाठी संघाला १०७ धावांची गरज होती. धोनीने आपल्या नैसर्गिक लढवय्या, आक्रमक शैलीत खेळत ३४  चेंडूत पन्नास धावा करून ९३ चेंडूत शतक पूर्ण केले.

टी–२० कारकीर्द

धोनीच्या नेतृत्त्वाखाली भारताने टी – २०मध्ये सर्वात जास्त सामने जिंकले आहेत. महेंद्रसिंह धोनीने चेन्नई सुपर किंग्जचे कर्णधारपद भूषवत ९९ सामने जिंकले आहेत. धोनीविषयी ही माहिती लिहिली जात असेपर्यंत त्याने १६५ सामन्यांमध्ये संघाचे नेतृत्व केले आहे. कर्णधार असताना ९९ सामने जिंकणारा धोनी पहिला क्रिकेटपटू आहे.

धोनीने पुणे रायझिंग वॉरिअर्स आणि चेन्नई सुपर किंग्ज ह्या दोन्ही संघांचे नेतृत्व प्रभावीपणे पार पाडले आहे. विराट कोहली महेंद्रसिंह धोनीबद्दल गौरवोद्गार काढताना म्हणतो, ‘भारताचा खेळ समृद्ध करण्याची ताकद धोनीमध्ये आहे.

टीम इंडियाचा हिरो असलेल्या महेंद्रसिंग धोनीने १० फेब्रुवारी २०१९ रोजी सर्वाधिक आंतरराष्ट्रीय टी-२० सामने खेळण्याचा एव्हरेस्ट सर केला. न्यूझीलंड विरुद्ध तिसरा सामना खेळताच धोनीने आपल्या कारकीर्दीतील ३०० टी-२० आंतरराष्ट्रीय सामने पूर्ण केले. ह्या शिखरावर पोहोचणारा तो पहिला भारतीय क्रिकेटपटू ठरला आहे.

३०० किंवा त्यापेक्षा जास्त टी-२० सामने खेळणारा धोनी हा १२ वा खेळाडू आहे.

आपल्या टी-२० आंतरराष्ट्रीय कारकिर्दीमध्ये ३८. ३५ ह्या सरासरीने २४ अर्धशतक करून ३१३६ धावा केल्या आहेत.

सचिन तेंडुलकर नंतर महेंद्रसिंग धोनी निर्विवादपणे सर्वात प्रसिद्ध, लोकप्रिय खेळाडू ठरला आहे. धोनीला त्याच्या कारकिर्दीसाठी शुभेच्छा आणि सलाम!

महेन्द्रसिंग धोनीच्या नेतृत्त्वाखाली २०१५ साली विश्वचषक सामने खेळतांना पहिल्यादाच भारताने आपल्या गटातील सर्व सामने जिंकले. १० एक दिवसीय सामने जिंकण्याचा विक्रमही महेन्द्रच्या नावावर आहे.

महेंद्रसिंग धोनीची पर्सनल लाईफ

धोनीच्या वैयक्तिक आयुष्यात असे बरेच लोक आहेत जे त्याचे बालपण मित्र आहेत. त्याच्या फक्त एका मित्राने त्याला हेलिकॉप्टर शॉट खेळायला शिकवले. आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये पदार्पणानंतर धोनीला प्रियांका नावाच्या मुलीच्या प्रेमात पडले होते. नंतर प्रियांकाचा एका कार अपघातात मृत्यू झाला.

धोनी आणि साक्षी एका हॉटेलमध्ये भेटले असल्याचे एमएस धोनी या चित्रपटात सांगण्यात आले आहे. वास्तविक ते खरे नाही. सत्य हे आहे की धोनीचे वडील आणि साक्षीचे वडील दोघेही एकाच कंपनीत काम करायचे. आश्चर्य म्हणजे साक्षी आणि धोनी देखील एकाच शाळेत शिकत आहेत, परंतु ज्या वेळी धोनीने शाळेत जाणे थांबवले, त्याच वेळी साक्षीने शाळेत प्रवेश घेतला होता. ज्यामुळे धोनी शाळेत साक्षीला भेटू शकला नाही. काही काळानंतर साक्षीचे कुटुंब रांची सोडून देहरादूनला गेले. साक्षीचे आजोबा आधीपासूनच देहरादूनमध्ये राहत होते.

नोव्हेंबर-डिसेंबर 2007 मध्ये पाकिस्तानविरुद्धच्या मालिकेत धोनीची टीम इंडियामध्ये निवड झाली होती, तेव्हा टीम कोलकातामध्ये पाकिस्तानविरुद्ध सामना खेळत होती. कोलकात्यातच धोनीने साक्षीला भेटले. त्यावेळी भारतीय संघ हॉटेलमध्ये थांबला होता तेथे साक्षीने धोनीची भेट घेतली.

साक्षीला धोनीची ओळख करून देणारी युद्ध जीत दत्ता ची हॉटेल मॅनेजर होता. ज्या दिवशी धोनी आणि साक्षीची भेट झाली त्या दिवशी साक्षीच्या हॉटेल इंटर्नशिपचा शेवटचा दिवस होता, म्हणून साक्षीने हॉटेल सोडले होते. त्यानंतर धोनीने मॅनेजरकडून तिचा नंबर घेऊन साक्षीशी संपर्क साधण्याचा प्रयत्न केला.

जेव्हा धोनीने तिला पहिल्यांदा मेसेज केला तेव्हा साक्षीला असे वाटले की कोणीतरी तिच्याबरोबर विनोद करीत आहे. नंतर जेव्हा तिला समजले की तो खरोखर धोनी आहे आणि तो भारतीय संघाचा कर्णधार झाला आहे, तेव्हा तिला भारतीय संघाचा कर्णधार महेंद्रसिंग धोनीने संदेश दिला आहे यावर तिला विश्वासच बसला नाही.

साक्षीला २ महिने मनापासून पटवून दिल्यानंतर धोनी आणि साक्षी दोघांनी एकमेकांना डेट करण्यास सुरवात केली आणि त्यानंतर दोघांनी २०१० साली लग्न केले. धोनीला एक मुलगी झिवा असून ती अवघ्या 5 वर्षाची आहे.

महेंद्रसिंग धोनीच्या जीवनातील मनोरंजक तथ्य

• धोनीने एकदिवसीय सामन्यात १० षटकार ठोकले आहेत, बहुतेक षटकारांच्या बाबतीत त्याचा डाव सहाव्या क्रमांकावर आहे.
• एकदिवसीय सामन्यात १८३ धावा केल्या आणि ऍडम गिलख्रिस्टचा विकेटकीपर म्हणून सर्वाधिक धावा करण्याचा विक्रम मोडला.
• भारतीय विकेटकीपरने विकेटमागे सर्वाधिक शिकार केल्याचा विक्रमही धोनीच्या नावावर आहे.
• धोनीच्या नेतृत्वात भारताने सर्वाधिक ७२६ धावा केल्या.
• धोनी एकमेव कर्णधार आहे ज्याने सातव्या क्रमांकावर फलंदाजी करताना एकदिवसीय सामन्यात शतक ठोकले होते.
• कसोटीत ४००० धावांचा टप्पा पार करणारा धोनी हा भारताचा पहिला विकेटकीपर आहे. धोनीने आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटच्या तिन्ही फॉर्मेटमध्ये जास्तीत जास्त सामन्यांचे नेतृत्व केले आहे.
• धोनीच्या नेतृत्वात भारताने १९९ एकदिवसीय सामन्यांपैकी ११०, टी-२० मध्ये ७२ पैकी ४१ आणि कसोटी सामन्यात ६० पैकी २७ विजय मिळवले आहेत.
• कर्णधार म्हणून धोनीने सर्वाधिक टूर्नामेंट फायनल जिंकले आहेत.
• एकदिवसीय सामन्यात ३०० कॅच घेणारा तो पहिला भारतीय विकेटकीपर आणि जगातील चौथा विकेटकीपर ठरला आहे.
• एकदिवसीय सामन्यात २०० षटकार ठोकणारा महेंद्रसिंग धोनी हा जगातील पहिला आणि पाचवा खेळाडू आहे.
• सहाव्या क्रमांकावर फलंदाजी करत, वनडे करिअरच्या इतिहासात सर्वाधिक धावा करण्याचा विक्रमही त्याच्या नावावर आहे.
• एकदिवसीय क्रिकेटमध्ये एकापेक्षा जास्त शतके करणारा फक्त एक फलंदाज ७ व्या स्थानावर किंवा त्यापेक्षा कमी क्रमांकावर फलंदाजी करतो (धोनीने ७ व्या स्थानावर २ शतके ठोकली आहेत)

महेंद्रसिंग धोनी निवृत्ती

महेंद्रसिंग धोनीने आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट कारकीर्दीतून निवृत्ती जाहीर केल्याच्या दिवशी लोक आश्चर्यचकित झाले. १५ ऑगस्ट २०२० चा तो दिवस होता, या दिवशी महेंद्रसिंग धोनीने आपल्या १६ वर्षाच्या क्रिकेट कारकिर्दीतून कायमचे निवृत्ती घेतली. या घोषणेसह सोशल मीडियावर त्याच्या कोट्यावधी चाहत्यांनीही त्यांच्या व्यथा मांडल्या आणि बर्‍याच मोठ्या लोकांकडूनही त्यांना या वेळेच्या शुभेच्छा दिल्या.

अजून वाचा:

• सचिन तेंदुलकर माहिती मराठी
• विराट कोहली माहिती मराठी
• क्रिकेट मराठी माहिती 

---

FAQ: महेंद्रसिंग धोनी मराठी माहिती – MS Dhoni Information in Marathi